سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام
(29)
رفتار عاقلانه
در این بخش به رفتارهای یک انسان عاقل در زندگی اشاره شده است :
- نخستین رفتاری را که یک شخص عاقل در زندگی انجام می دهد آن است که به اصلاح وضع زندگی و معیشت خود بپردازد ، و اگر فردی توانایی اصلاح شرایط اقتصادی و زندگی خود را داشته باشد ولی در عین حال آن را رها نموده و توجّهی به بهبود وضعیت معیشت خود نکند ، کار عاقلانه ای انجام نداده است
- دومین رفتاری که یک فرد عاقل لازم است بدان توجّه نماید آن است که برای زندگی خود در جهان آخرت که هدف اصلی از آفرینش انسان است قدمی بردارد و توشه ای فراهم کند ، و مقصود از توشه در مرحله ی نخست انجام واجبات و کنار گذاشتن حرام های الهی است ، و در مرحله ی بعد انجام کارهای مستحب مانند کمک کردن به افراد نیازمند است
- سومین کاری که انسان عاقل انجام می دهد ، کارهایی است که برای او لذت بخش است ولی لذت آن حرام نیست بلکه لذت حلال است ، زیرا به هر حال انسان در زندگی نیازمند خوشی ها و ساعت های فراغتی است که از آنها برای انجام سایر برنامه های خود نیرو می گیرد ولی توجّه دارد کاری نکند که موجب نارضایتی خداوند را فراهم نماید
پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :
سزاوار است که عاقل در انجام سه کار همّت گمارد : یا معیشت خود را اصلاح کند یا گامی برای آخرت خود بردارد یا به کار لذت بخشی بپردازد که حرام نباشد (1)
----------------------
1- وَ لَیْسَ یَنْبَغِی لِلْعَاقِلِ أَنْ یَکُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِی ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ لِمَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِی غَیْرِ مُحَرَّم(تحف العقول ص 11)